«بِّسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَانِ الرَّحِیمِ، إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ، وَ مَا أَدْرَئکَ مَا لَیْلَهُ الْقَدْرِ، لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیرٌْ مِّنْ أَلْفِ شهَْرٍ، تَنزََّلُ الْمَلَئکَهُ وَ الرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبهِِّم مِّن کلُِّ أَمْرٍ، سَلَامٌ هِىَ حَتىَ مَطْلَعِ الْفَجْرِ» (قدر/۱-۵)
قبل از آنکه بحثم را شروع کنم یک سلامی هم به امیرالمؤمنین بدهیم. «السلام علیک یا ابالحسن یا امیرالمؤمنین و رحمه الله و برکاته»
بسم الله الرحمن الرحیم، به نام خدا. این «ب» به نام چیست؟ به نام او! یک چیزی معروف است می‌گویند: همه قرآن در حمد است، همه‌ی حمد در بسم الله است. این «ب» یعنی چه؟ «بسم الله» به نام او. کسی که میگوید: به نام خدا، این باید خیلی از کارها را طی کرده باشد که بگوید: به نام خدا. اینکه می‌گویند: «ب» بسم الله چقدر معنا دارد، چه کسی می‌تواند بگوید به نام او؟
۱- گفتن بسم الله، نشانه ایمان و معرفت به خدا
۱- معرفت داشته باشد. چون اگر خدا را نشناسد، نمی‌تواند بگوید: به نام او. غیر از معرفت ایمان هم داشته باشد. یعنی هم بشناسد و هم ایمان داشته باشد. ایمان نداشته باشد نمی‌تواند بگوید: به نام او! دوستش هم داشته باشد. چون اگر کسی، کسی را دوست نداشته باشد، نمی‌گوید: به نام او.
به او توکل کند، به نام او یعنی به او پناه ببرد. پناهندگی! از او استمداد بخواهد. ببینید همه‌ی اینها در به نام است. کسی میگوید: به نام او، که خدا را بشناسد، ایمان داشته باشد. دوستش داشته باشد. به او توکل کند. به او پناه ببرد. از او استمداد کند. و تمام قرآن هم در این است. آیات قرآن برای این است که ۱- ما معرفت داشته باشیم. به او نزدیک باشیم. خدا را دوست داشته باشیم. حرف‌هایش را اطاعت کنیم. کل قرآن اگر بگوییم: در «ب» بسم الله است، حرف بی‌ربطی نزدیم. به نام او! سرچشمه‌ی رحمت است.
خود رمضان رحمت است. آخر من بخوابم، ثواب عبادت داشته باشم. چه خدایی ما داریم؟ میگوید: ماه رمضان خوابت هم ثواب عبادت را دارد. عبادت‌های دیگر وقتی حواس ما جمع است قبول است. مثلاً در نماز آن قسمتی که حواست جمع است قبول است، قسمتی که حواست پرت است قبول نیست. در ماه رمضان حواست هم پرت باشد، نمازت قبول است. نفس کشیدن ثواب سبحان الله داشته باشد؟ یک آیه قرآن خواندن ثواب… خود رمضان، عفو خدا. یک کار خیر کنی، ده برابر می‌دهیم. اینها همه رحمت است. زمین رحمت خداست. یک دانه می‌گیرد و یک خوشه می‌دهد. اصلاً فرشته‌های معصوم زمین می‌آیند، فرشته‌ها هم مهمان زمینی‌ها می‌شوند. وجود امام، وجود رهبر معصوم، قرآن رحمت است. به نام خداوندی که سرچشمه‌ی همه رقم رحمت‌ها است.
«بِّسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَانِ الرَّحِیمِ، إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ» چهار تا از سوره‌های قرآن «اِنّا» دارد. «إِنَّا فَتَحْنا لَکَ فَتْحاً مُبیناً» (فتح/۱)، «إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ» (کوثر/۱)، «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ»، «إِنَّا أَرْسَلْنا نُوحا» (نوح/۱). این چهار تا یک رابطه‌ای دارد. پیروزی، فاطمه، قرآن، نبوت. چون «إِنَّا أَرْسَلْنا نُوحا» نوح اولین پیغمبر اولوالعزم است. حضرت ابراهیم و موسی و عیسی همه نسل نوح هستند. تمام انبیاء نسل نوح هستند. البته نسل آدم هستند، منتهی آدم پیغمبر اولوالعزم است. یعنی خدا چهار جا گفته: ما. پیغمبر اولوالعزم، فاطمه زهرا، قرآن، پیروزی. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ»!
۲- نزول قرآن در شب قدر
قرآن دو بار نازل شده است. یکبار همه‌ی قرآن بر قلب پیغمبر نازل شد، شب قدر. یکبار هم از «اقراء» قطعه قطعه نازل شد. در مدت بیست و سه سال، از چهل سالگی که پیغمبر به پیغمبری رسید تا ۶۳ سالگی. به هر مناسبتی یک آیه، دو آیه کمتر و بیشتر نازل می‌شد.مثل شما که از سفر می‌آیی یک چمدان لباس می‌آوری. یکبار چمدان را یکجا به خانم می‌دهی، می‌گویی: این چمدان سوغاتی است. یکبار هم می‌نشینید می‌گویید: این بولیز برای فلان، این بولیز برای فلان، این چه برای فلان! می‌نشینید تقسیم می‌کنید. یعنی یکجا دربست یک بقچه را به خانم می‌دهید، یکبار هم می‌نشینید، دانه دانه بازش می‌کنید. یک مرتبه مجموعه‌ی قرآن بر قلب پیغمبر نازل شد، یکبار هم آیه آیه به مناسبت. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ».
چرا قرآن شب قدر نازل شد؟ دو تا آیه را به هم بچسبانیم یک چیزی از درونش درمی‌آید. مثل دو تا شاخه که به هم پیوند می‌زنی یک میوه درمی‌آید. یکجا میگوید: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ»، ما قرآن را شب قدر نازل کردیم. جای دیگر قرآن می گوید: «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآن» (بقره/۱۸۵) یکجا میگوید: قرآن شب قدر نازل شد، یکجا میگوید: قرآن ماه رمضان نازل شد. یعنی چه؟ یعنی شب قدر در ماه رمضان است. گرفتید؟ یکجای قرآن میگوید: قرآن ماه رمضان نازل شد. «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآن» آیه‌ی قرآن است. قرآن ماه رمضان نازل شد. جای دیگر میگوید: قرآن شب قدر نازل شد. از این معلوم می‌شود شب قدر در ماه رمضان است.
قدر یعنی چه؟ قدر یعنی منزلت، می‌گویند: قدرش را بدان. یعنی منزلتش را بدان. یا قدر یعنی اندازهگیری. شب قدر یعنی شب… معنای اول را چه گفتم؟ مقام، منزلت. شب قدر است یعنی شب با ارزشی است، یا شب اندازهگیری است، به هردو معنا درست است. حالا یک نکته بگویم، چرا قرآن شب قدر نازل شد؟ می‌خواهد بگوید: شبی که مقدرات شما اندازهگیری می‌شود. از حالا تا سال دیگر مثل روزی که رئیس جمهور بودجه‌ی سال به مجلس می‌دهد که کدام وزارتخانه چقدر. کدام وزارتخانه چقدر؟ یعنی خرجی یک سال را در یک روز تقدیم رئیس مجلس می‌شود. آن روز، روز قدر مجلس است. یعنی هر وزارتخانه خرجی یک سالش را باید در آن برنامه دیده باشد.
۳- قدر و منزلت انسان، به مقدار منزلت قرآن در جامعه
اینکه قرآن شب قدر نازل شد، یعنی شما وقتی منزلت پیدا می‌کنید که قرآنی شوید. تا مادامی که قرآنی شدید قدر دارید. بی قرآن شدید پوک هستید. اِ…! بله. جای دیگر قرآن هم میگوید. میگوید:پوک هستید. مگر اینکه قرآن را به پا دارید. ای اهل کتاب «لَسْتُمْ عَلى شَیْءٍ» (مائده/۶۸) آیه‌ی قرآن است، یعنی پوک پوک هستید. «حَتَّى تُقیمُوا» مگر اینکه کتاب آسمانی را اقامه کنید. «حَتَّى تُقیمُوا التَّوْراهَ وَ الْإِنْجیلَ وَ ما أُنْزِل» تورات و انجیل را که می‌شناسید، «ما أُنْزِل» هم که قرآن است. یعنی اگر قرآن به پا داشته شد، هستید، وگرنه پوک هستید. شب قدر، یعنی شب منزلت. چقدر شما قدر و منزلت داری؟ اگر قرآن اقامه شد، قدر و منزلت شما بالا است. قرآن اقامه شد، یعنی چه قرآن اقامه شود؟ یعنی باید فکرتان قرآنی باشد. انتخاب همسر، انتخاب شغل، چه بگویم، قرآنی. کجا بروم؟ قرآنی. با چه کسی رفیق شوم؟ قرآنی. با چه کسی قهر کنم؟ قرآنی. با چه کسی بجنگم؟ قرآنی. با چه کسی صلح کنم؟ قرآنی. چطور عبادت کنم؟ قرآنی. اگر همه‌ی کارهایتان براساس قرآن شد، منزلت پیدا می‌کنید. اینکه قرآن شب قدر نازل شد، شاید پیام داشته باشد. پیامش این باشد که قدر شما و اندازهگیری شما براساس این است که شما چقدر با قرآن هستید. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ».
این «لیله» یعنی چه؟ راجع به شب خیلی آیه داریم. مسأله‌ی شب در قرآن خیلی مهم است. اول «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ»
۴- تقدیر و اندازهگیری در نظام هستی
هرچیزی قدر و حساب دارد. قرآن میگوید: «وَ إِنْ مِنْ شَیْءٍ إِلاَّ عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» (حجر/۲۱) هرچه که شما می‌بینی، خزینه‌اش نزد ما است. این قدرتش به شما نشان داده می‌شود. مثل کسی که یک نمونه برنج را می‌برد، میگوید: این هست، مثلاً ما هزار تن از این برنج داریم. «وَ إِنْ مِنْ شَیْءٍ إِلاَّ عِنْدَنا خَزائِنُهُ» هیچی چیزی نیست مگر اینکه معدن و خزینه‌اش نزد ما است. «وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» آب پشت سد است، منتهی آن مقداری که مصلحت هست، لوله باز می‌کنند که آب سد این طرف بیاید. «وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَر» (مؤمنون/۱۸) آبی که از آسمان می‌آید اندازهگیری شده است. «کُلُّ شَیْءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدارٍ» (رعد/۸) کل هستی حساب و کتاب دارد. «الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ بِحُسْبانٍ» (الرحمن/۵) خورشید و ماه حساب و کتاب دارد.
شب قدر شبی است که «فیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکیمٍ» (دخان/۴) عربی‌هایی که می‌خوانم قرآن است. شب قدر همه چیزها اندازه گیری می‌شود. این برای شب قدر.
شب بیست و سوم مهمتر از شب بیست و یکم است. امام صادق بیمار شد، نتوانست شب قدر برود، گفت: امشب، شب بیست و سوم است، و دست مرا بگیرید، با بیماری خودم را به مسجد بکشانم. حضرت زهرا نمی‌گذاشت بچه‌هایش شب بیست و سوم بخوابند. حتی اگر خواب هم بودند آب روی صورتشان می‌ریخت و می‌گفت: امشب، شب بیست و سوم است. یعنی شب بیست و یکم از شب نوزدهم مهمتر است، شب بیست و سوم از شب بیست و یکم مهمتر است.
۵- جایگاه شب در عبادت خدا
و اما «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ». این «لیله» یعنی چه؟ راجع به شب، قرآن میگوید: «اربعین لیله». موسی، سی شب مناجات کرد تا تورات را گرفت. «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ» (ذاریات/۱۸) نماز شب مهم است. استغفار در سحر مهم است. معراج در شب قرار گرفت. «لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ» (اسراء/۱)، «وَ مِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّد» (اسراء/۷۹) نماز شب بر پیغمبر واجب بود. «یَتْلُونَ آیاتِ اللَّهِ آناءَ اللَّیْل» (آل‌عمران/۱۱۳)، «سَبِّحْهُ لَیْلاً طَویلاً» (انسان/۲۶) شب خیلی مهم است.
خدا به همه‌ی زمان‌ها قسم خورده است. «وَ الْفَجْرِ» (فجر/۱) در قرآن داریم. یعنی قسم به طلوع فجر! بعد از فجر، «وَ الصُّبْح» (تکویر/۱۸) بعد از طلوع فجر صبح است. یعنی قسم به صبح، بعد از صبح چاشت است. «وَ الضُّحى» (ضحی/۱) ضحی یعنی چاشت. بعد از چاشت روز می‌شود. «وَ النَّهار» (شمس/۳) در قرآن داریم. بعد از ظهر، عصر می‌شود. «وَ الْعَصْرِ» (عصر/۱) در قرآن داریم. قسم به عصر، بعد از عصر شب است. «وَ اللَّیْل» هم در قرآن داریم. منتهی به سحر سه بار قسم خورده است. به همه قطعات زمان یکبار قسم خورده است، به سحر سه بار قسم خورده است. «وَ اللَّیْلِ إِذا یَسْرِ» (فجر/۴)، «وَ اللَّیْلِ إِذْ أَدْبَرَ» (مدثر/۳۳)، «وَ اللَّیْلِ إِذا عَسْعَسَ» (تکویر/۱۷) «عَسْعَسَ»، «یَسْرِ» و «أَدْبَرَ» یعنی قسم به شب وقتی دارد تمام می‌شود. یعنی قسم به سحر! قدر سحر هم داشته باشیم. لازم نیست پای رادیو و تلویزیون هم بنشینیم، سحری‌ات را خوردی، برو پشت بام، در ایوان، در کوچه، در مسجد، خودت با خدا صحبت کن. خیلی رادیو و تلویزیون، همه‌ی وقتتان را صرف آن نکنید. همه وقت را صرف نکنید.
چرا شب قدر مخفی است؟ از اول چرا نگفتند شب قدر یا شب بیست و یکم است، یا شب بیست و سوم است. این هم لطف خداست، آدم نباید، چون اگر بدانند فلان شب، شب قدر است، هرکس آن شب را درک کرد، ممکن است مغرور شود. غرور او را بگیرد. من دیشب، شب قدر را درک کردم. هرکس هم خوابش برده، نتوانسته، میگوید: خاک بر سرم، من بدبخت شدم. باید یکطوری باشد که قرآن میگوید: همه‌ی کارهای خیر را که بکنی، آخرش هم میگوید: «لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» (بقره/۱۸۹) شاید، چون اگر بگوید: قطعاً ممکن است غرور ما را بگیرد. این شب قدر مخفی بودنش هم لطف است.
«انا انزلناه…» پای تلویزیونی‌ها با هم بخوانیم. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَیْلَهِ الْقَدْرِ». ما قرآن را شب قدر نازل کردیم. برای کار مقدس زمان مقدسی انتخاب می‌کنند. حالا این شب قدر چیست؟ «وَ ما أَدْراکَ ما لَیْلَهُ الْقَدْرِ» پیغمبر تو هم نمی‌دانی! تو هم نمی‌دانی، بعد توضیح می‌دهد. میگوید: «لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیرٌْ مِّنْ أَلْفِ شهَْرٍ». ماشین حساب پیش شما هست. در این موبایل‌ها هم می‌توانید حساب کنید. هزار ماه تقسیم بر دوازده ماه، می‌شود هشتاد و چند سال. شب قدر ارزش یک عمر هشتاد و چند ساله را دارد.
خوب شب قدر چه می‌شود؟ «تَنزََّلُ الْمَلَئکَهُ وَ الرُّوحُ» همه‌ی فرشته‌ها می‌آیند. «تَنزََّلُ الْمَلَئکَهُ وَ الرُّوحُ» روح کیه؟ روح جبرئیل است؟ امام فرمود: نه. جبرئیل هم جز ملائکه‌ها است. روح موجودی است بالاتر از ملائکه. ملائکه همراه با روح، «تَنزََّلُ» می‌آید به زمین. کجا می‌روند؟
۶- امام زمان (علیه‌السلام)، میزبان فرشتگان در شب قدر
امام فرمود: با همین سوره‌ی «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ» می‌توانید شمامباحثه کنید برای تشیع خودتان. هرکس شیعه است با سوره‌ی «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ» می‌تواند امامت را ثابت کند. چون شیعه و سنی می‌گویند: شب قدر، برای یک سال نیست، هر سال یک شب قدر دارد. خوب پس هرسال ملائکه می‌آیند. بسم الله! زمان پیغمبر ملائکه بر پیغمبر نازل می‌شدند، بعد از پیغمبر باید یک کسی باشد کمالات پیغمبر را داشته باشد که ملائکه بر او نازل شوند. ملائکه بر من که نازل نمی‌شود. خودم هم نمی‌فهمم، به کدام یک از شما ملائکه نزدیک شده؟ اینکه میگوید: «تَنزََّلُ الْمَلَئکَهُ» فرشته‌ها شب قدر وارد زمین می‌شوند، کجا می‌روند؟ امام فرمود: بگویید، که همینطور که زمان رسول خدا فرشته‌ها خدمت پیغمبر می‌رسیدند باید یک کسی باشد مثل پیغمبر تمام کمالات پیغمبر را داشته باشد، که شب قدر فرشته‌ها بر او نازل شوند. پس باید الآن حضرت مهدی باشد. می گفت: با همین آیه می‌توانید استدلال کنید.
ما برای امام زمان این حرف‌ها را می‌توانیم بزنیم. شیعه و سنی این حدیث را گفتند، که پیغمبر فرمود: من از بین شما می‌روم، از میان شما می‌روم، دو چیز گرانبها برای شما می‌گذارم. «کِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی» بعد فرمود: هرگز جدا نمی‌شوند. «لَنْ یَفْتَرِقَا» هرگز جدا نمی‌شوند. یعنی چه؟ یعنی الآن که «کتاب الله» هست، پس باید الآن هم «عترتی» باشد، پس الآن باید امام زمان باشد. چون اگر الآن امام زمان نباشد، معلوم می‌شود پیغمبر نعوذ بالله، دروغ گفته است.
چون پیغمبر فرمود: قرآن و اهل بیت آنی از هم جدا نمی‌شوند. الآن قرآن هست. پس باید یکی از اهل بیت هم باشد. اگر قرآن باشد، امام زمان نباشد، پیغمبر نعوذ بالله دروغگو است. وقتی میگوید: قرآن و اهل بیت آنی از هم جدا نمی‌شوند، یعنی هرکجا پیغمبر هست… ببخشید هرکجا قرآن هست، باید اهل بیت هم باشند. «تَنزََّلُ الْمَلَئکَهُ» فرشته‌ها می‌آیند «وَ الرُّوحُ». واقعاً آدم غصه می‌خورد. اخیراً یک سمیناری تشکیل شد برای تغییر علوم انسانی، این حقیقتی هست.
افرادی که فکر الهی ندارند، مؤمن نیستند انسان را یک حیوان می‌دانند. منتهی حیوان پیشرفته، میگوید چطور حیوان وقتی مرد، سقط می‌شود؟ دیگر بعد از مرگ حیوان هیچی به هیچی! انسان هم همین است وقتی مرد، سقط می‌شود. ولی وقتی ما می‌خواهیم بگوییم: حقوق بشر، انسان را وجود مادی نمی‌دانیم. می‌گوییم: هم جسم است، هم روح. هم دنیاست و هم آخرت. ما انسان را با این نگاه می‌کنیم. بعد می‌گوییم: حقوق، این انسان چیست؟ یعنی با نگاه توحیدی کتاب حقوق ما، کتاب فلسفه‌ی ما فرق می‌کند. سیاست‌گزاری ما فرق می‌کند.
یک کلمه مقام معظم رهبری می‌فرماید: استفاده از بمب اتم حرام است. ما از انرژی هسته‌ای همه رقم استفاده‌ای می‌کنیم. ولی از نظر عقیده‌ی ما استفاده از بمب حرام است. تمام شد و رفت. چون قیامت را هم حساب می‌کند. حقوق بشر دنیا میگوید: انسان چیست؟ اصول دین چند تا است؟ سه تا است. خوراک، پوشاک، مسکن! اصول دین چند تا است؟ سه تا است. خانه، ماشین، تلفن. اصول دین چند تا است. ماشین و چه و چه… وقتی انسان فقط جسم شد. آن زن‌هایی که خودشان را بی‌حجاب می‌کنند، می‌گویند: دختر یعنی زیبایی. دختر یعنی جوان‌ها مرا ببینید لذت ببرید. او انسان را تن می‌داند. ما انسان را هم تن می‌دانیم، هم روح.
ما می‌گوییم: با این وضع حجاب که بیرون می‌آیی، دانشجو حواسش پرت می‌شود. جوان باشد، راننده باشد، مرد باشد، زن باشد، این زلزله‌ی روحی بر مردم، شوک وارد می‌کنیم. برای روح مردم، مردی که این رقم قیافه‌ها را در خیابان دید، به خانه که برمی‌گردد دیگر با خانم خوش اخلاقی… بگویید… نمی‌کند. شما زلزله وارد می‌کنی. نظام خانواده را متزلزل می‌کنی با این آرایشت در خیابان. ما انسان را تن نمی‌دانم. هم تن، هم روح! هم فرد، هم جامعه، هم این جهانیم، هم آن جهانیم. با این مبنا باید کتاب نوشت. و کتاب‌های دانشگاهی که ترجمه‌ی غربی‌هاست، این مسائل در آن نیست.
۷- استغفار فرشتگان برای اهل ایمان
«تَنزََّلُ الْمَلَئکَهُ» ما در جهان می‌دانیم که فرشته‌ها به زمین نازل می‌شوند، ما هم بر فرشته‌ها. در قرآن بارها گفته: «یؤمنون بالله و ملائکته» ما هم باید ایمان بیاوریم. یعنی ما به فرشته‌های آسمان ایمان داریم، فرشته‌ها هم بر ما نازل می‌شوند. یعنی بده و بستان بین زمین و آسمان است. در کتاب‌های دانشگاهی بده و بستان بین زمین و آسمان نیست. همین زندگی ما راحت بگذرد، بیمه، بهداشت، انرژی هسته‌ای، فرودگاه، مترو، پتروشیمی، اصلاً بده و بستانی در آن نیست. ولی امام زین العابدین در صحیفه سجادیه، به نوزده گروه فرشته سلام می‌کند.توجه! قرآن میگوید: «یَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِی الْأَرْض» (شوری/۵) «یَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذینَ آمَنُوا» (غافر/۷) فرشته‌ها در حق شما دعا می‌کنند. بده و بستان بین زمین و آسمان. بده و بستان بین عقل و روح، بین این جهان و آن جهان، با این نگاه کتاب چیز دیگری نوشته می‌شود. «تَنَزَّلُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ فیها».
ملائکه دسته بندی دارند. در قرآن اسم ملائکه آمده. نازعات، صافات، زاجرات، ناشرات، فارغات، مدبرات، «وَ إِنَّ عَلَیْکُمْ لَحافِظینَ» (انفطار/۱۰)، «فَنادَتْهُ الْمَلائِکَه» (آل‌عمران/۳۹)، «وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِکَهُ یا مَرْیَم» (آل‌عمران/۴۲)، «یَتَوَفَّاکُمْ مَلَکُ الْمَوْت» (سجده/۱۱)، «أَنْ یُمِدَّکُمْ رَبُّکُمْ بِثَلاثَهِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِکَهِ مُنْزَلینَ» (آل‌عمران/۱۲۴) ملائکه، «وَ الْمَلائِکَهُ وَ هُمْ لا یَسْتَکْبِرُونَ» (نحل/۴۹)، «یُسَبِّحُونَ اللَّیْلَ وَ النَّهار» (انبیاء/۲۰) در قرآن پر است از آیاتی که فرشته‌ها هم عددشان زیاد است، هم دائماً در حال عبادت هستند، هم کارگزار هستند، «فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً» (نازعات/۵) هستند، فرشته‌های مسؤول باران، فرشته‌های مسؤول قهر خدا، مسؤول مهر خدا، «تَنَزَّلُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ عند امام زمان»، «تَنَزَّلُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ فیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ» کاری به اذن خدا نمی‌شود. «سَلَامٌ هِىَ حَتىَ مَطْلَعِ الْفَجْر». خوب…
شب قدر خودمان هم یک اندازهگیری برای خودمان بکنیم. یک صفحه‌ی کاغذ را برداریم بنویسیم. بسم الله الرحمن الرحیم، در عمرت چند رکعت نماز با توجه خواندی؟ از پارسال تا حالا خانه‌ی چند یتیم رفتی؟ چقدر وقتت را روی کتاب خدا گذاشتی؟ حتی ما طلبه‌ها، بنویسیم چقدر فقه خواندیم، چقدر اصول خواندیم، چقدر نهج‌البلاغه خواندیم، چقدر تفسیر خواندیم. سهم حج چقدر است؟ سهم زکات چقدر است؟ سهم روزه چقدر است؟ سهم همسر چقدر است؟ سهم شوهر چقدر است؟ سهم بچه‌ها چقدر است؟ خودمان هم غافل نشویم. چشم آهن می‌شود میگوید: اِ… به زن و بچه‌‌ام نرسیدم. به گذشتگان نرسیدم. یاد نسل آینده نبودم. گاهی وقت‌ها یک چیزی را حساب می‌کنیم، یک چیزی را غافل هستیم. شب قدر باید خودمان را هم اندازهگیری کنیم.
۸- شب قدر، شب عفو و بخشش دیگران
چند تا کار می‌گویم بکنید. از من نیست از قرآن است. یکی اینکه هرکس به شما ظلم کرده ببخشید. چون قرآن میگوید: اگر می‌خواهید تو را ببخشند، تو هم مردم را ببخش. فحشی، غیبتی، هرکس به تو ظلم کرده او را ببخشید. یکی از کارهای شب قدر است. این یک مورد.
دوم اینکه دعا که می‌کنید، میلیاردی دعا کنید. امام میگوید: «اللهم اغن کل فقیر». کل، کل.. نگو: من، ما! در نماز من نیست، ما است. نمی‌گوییم: «اهدنی» می‌گوییم: «اهدنا». نمی‌گوییم: «السلام علیَّ…» می‌گوییم: «السلام علینا». نمی‌گوییم: «ایاک اعبد و ایاک استعین»، می‌گوییم: «ایاک نعبد، نستعین» من نگویید، ما بگویید. دعا می‌کنید، برای همه دعا کنید. از سر تقصیر همه بگذرید. اندازهگیری کنیم ساعاتی در عمرمان را، در مسجد بگذرانیم. اینطور نباشد که فقط شب قدر در مسجد بیاییم. برنامه‌ها را باید تغییراتی بدهیم.
خدایا به آبروی امیرالمؤمنین قسمت می‌دهیم هرچه شب قدر برای خوبان تاریخ مقدر می‌کنی، همه را برای همه‌ی ما مقدر بفرما. ما را از غافلین و محرومان دنیا و از زیانکاران دنیا و آخرت و از اهل حسرت و غصه‌ی اهل قیامت قرار نده. تمام کسانی که سالهای قبل بودند، و الآن نیستند همه را بیامرز. همه‌ی بیماران را شفا بده. خدایا برای همه‌ی بی‌همسرها، همسر خوب مقدر کن. برای همه‌ی بی‌مسکن‌ها، مسکن خوب مقدر کن. برای همه‌ی بیکارها شغل حلال مقدر کن. امنیت کامل بر مناطق اسلام حاکم کن. توطئه‌ها خنثی و توطئه‌گران نا اهل را نابود کن. شر هر صاحب شری را به خصوص آمریکا و اسرائیل را به خودش برگردان. خدایا نسل ما، ناموس ما، دین ما، دنیای ما، عاقبت ما، آخرت ما، انقلاب ما، رهبر ما، مسؤولین ما، نظام ما، آّبروی ما، خدایا هرچه که به ما داده‌ای در پناه حضرت مهدی حفظ بفرما. به مهمانان شب قدر، ملائکه، به میزبان شب قدر، امام زمان قسمت می‌دهیم ما را قدرددان نعمت‌ها و شاکر نعمت‌های خودت قرار بده. هروقت بنا است، برویم و بمیریم، زمانی مرگ ما را برسان که هیچ دِین و بدهکاری، هیچ دِین و گناهی به گردن ما نباشد. خدایا هرکس هر حاجتی دارد مستجاب، در قلب ما کینه‌ی احدی را قرار نده. اگر عمری داریم عمر ما را در راه رضای خودت قرار بده. اگر شب قدر مقدر می کنی که حتماً عمر ما قیچی شود، خدایا ما را پاک بمیران. روح انبیاء و اوصیاء و شهدا و امام و پدران و مادران و مربیان، هرکس به نحوی به گردن ما حق دارد، حق وجود، حق اسلام، حق تشیع، حق انقلاب، حق تعلیم و تربیت، هرکس حقی بر گردن ما دارد، ارواح مقدسشان را از ما راضی و ما را نسبت به خدمات آنها پاسدار قرار بده. ما را نسبت به نسل آینده خائن قرار نده. گول خورده‌ها را نجات بده. عاقبت ما را ختم به خیر بفرما. از الآن تا ابد قلب امام زمان را از ما راضی و ما را از سربازان فداکار و وفادار امام زمان(ع) قرار بده.
درس هایی از قرآن
